مرجع تخصصی آب و فاضلاب

اسمز معکوس

بهترين روش نمك زدائي از آبهاي لب شور استفاده از فرآينداسمز معكوس ميباشد، زيرا سيستم پيچيدهاي نداشته و راهبري آن قابل كنترلتر از ديگر روشها ميباشد و با توجه به توسعه روشهاي پيشرفته توليد غشاهاي پليمري، بهكارگيري اين روش توجيه بيشتري دارد.

صنایع امروز برای تصفیه آب مورد استفاده در بخشهای تولید بخار و فرآیند خود از سیستم اسمز معکوس استفاده فراوانی می برند. اساس کار این دستگاهها بر عبور ملکولهای غیریونی مثل آب از یک غشاء با روزنه های بسیار ریز بنا شده است. این غشاءها به صورتی ساخته شده اند که ملکولهای خنثی را براحتی از خود عبور می دهند. به همین دلیل آب ورودی به سیستم، که دارای املاح مختلف است به آب تقریبا خالص تبدیل می گردد. در سیستم اسمز معکوس، جریان ورودی یا خوراک (Feed) به دو جریان آب تصفیه شده (Permeate) و پساب غلیظ (Reject) یا (Brine) تبدیل می شود.

اساس کار اسمز معکوس فرض کنید دو ظرف، یکی حاوی آب نمک (1) ودیگری حاوی آب خالص (2) توسط یک لوله به یکدیگر متصل بوده وهر دو دارای ارتفاع مساوی از آب و در یک سطح قرار داشته باشند. جهت برقراری تعادل در غلظت یونهای سدیم و کلراید از ظرف آب نمک، یونهای نمک به صورت نفوذ مولکولی به ظرف آب خالص انتقال یافته تا تعادل غلظت بین هر دو ظرف برقرار گردد. اما اگر بین این دو ظرف و در مسیر جریان آب یک غشاء قرار گیرد که فقط اجازه دهد مولکولهای آب از آن عبور کنند، یونهای نمک اجازه عبور نخواهند داشت. لذا برای برقراری تعادل در غلظت، آب خالص از ظرف شماره (2) به ظرف شماره (1) انتقال می یابد و این عمل تا آنجا ادامه می یابد که افزایش ارتفاع حاصله در ظرف آب نمک، فشار مضاعف ایجاد کرده و اجازه انتقال آب از ظرف شماره (2) به ظرف شماره (1) را ندهد. این فشار را فشار اسمزی می گویند و طبق قانون Vant Hoff تابعی است از غلظت نمک در هر دو ظرف غشاء.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آب بندها ( واتر استاپ Water Stop ) برای سازه های بتنی
آب بند چیست و مناسب ترین نوع آن کدام است؟
سالهاست استفاده از آب بند (واتر استاپ) به منظور آب بندی درزهای اجرایی و محل های قطع بتن (Construction Joint) متداول است. امروزه تمامی کشورهای توسعه یافته و پیشرفته از آب بندهای هیدروفیلیک یا بنتونیتی برای آب بندی درزهای اجرایی استفاده می کنند نه نوع P.V.C آن، زیرا محل ثابت سازی آب بندها در بین آرماتورها می باشد و با گذشت چند سال از عمر سازه و بررسی شرایط آرماتورها و بتن مشاهده می کنیم آرماتورهای طولی و عرضی که در سمت آبگیر سازه قراردارند به واسطه عبور آب از طریق درز سرد موجود بین مقاطع بتن ریزی شده و لوله های موئین ناشی از تبخیر آب بتن، دچار زنگ زدگی شده که در برخی از موارد با انبساط 6 الی 15 درصدی حجم آرماتورها، بتن دچار ترک خوردگی می گردد. این نقصان عاملی جهت تشدید نفوذپذیری و کاهش شدید طول عمر سازه بتنی می باشد. آب بندهای هیدروفیلیک یا بنتونیتی علاوه بر سهولت و سرعت بسیار زیاد در نصب تمامی نواقص فوق الذکر را رفع می کنند.

برای آب بندی یک سازه بتنی باید دو کار اساسی صورت بگیرد:
• آب بندی خود بتن توسط بتن مناسب
• آب بندی درزهای بتن توسط واتراستاپ

که هر دو صورت می بایست برقرار باشد.

اصول آب بندی بتن
اصلاح منحنی دانه بندی و کنترل میزان فیلر (FILLER) بتن یعنی بیشتری نسبت به سایر مواد داشته باشد و تغییر نسبت مصالح درشت به ریز (در بتن های معمولی شن بیشتر است ولی در اینجا نسبتها برابر باید باشد)، نسبت آب به سیمان حداقل است، از دیگر عوامل موثر ویبره ی مناسب است و برای افزایش ضریب اطمینان لزوما همه بتن ها نیاز به افزودنی ندارند البته اگرخوب اجرا شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

بررسی تامین آب و آبرسانی در شبكه آب آتش نشاني مراکز صنعتی و کارخانه ها

به هنگام بازديد از تاسيسات آب و آبرساني مشخص گردد منابع آب از شبكه شهري و يا چاه تامين مي شود . اگر از چاه تامين مي شود عميق است يا نيمه عميق ، و اينكه كارخانه داراي چند حلقه چاه مي باشد . لوله انتقالي آب به محل از شبكه شهري و همچنين لوله خروجي از چاه و نوع الكتروپمپ چاه كه به صورت شناور و يا سرچاهي مي باشد ، بايستي مورد توجه قرار گيرد .پس از مشخص شدن منابع تامين كننده آب ، بايستي بررسي نمود كه :

آيا در محل ، منابع ذخيره آب زيرزميني و يا هوائي وجود دارد يا خير ؟ در صورت وجود چنين منابع ذخيره اي بايستي :

1- مشخصات منبع زميني از نظر حجم يا به عبارت ديگر طول و عرض و ارتفاع و نوع مصالح بكار رفته در آن مشخص گردد .

2- مشخصات منبع هوائي از نظر ارتفاع و گنجايش ذخيره آب ، كاملا" مورد توجه قرار گيرد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آبی که در طبیعت وجود دارد تقریبا همیشه ناخالص می‌باشد. زیرا که اغلب دارای گچ ، آهک ، نمک طعام ، ترکیبات منیزیم ، آهن ، اکسیژن و ازت ، انیدرید کربنیک ، ترکیبات آلی و غیره است و مقدار این اجسام در آبهای مختلف متفاوت است در آب اجسام دیگری مانند گل و لای و غیره هستند که معلق می‌باشند و مقداری باکتری هم در آبها یافت می‌شود

آب سخت ، سخت آبی است که در آن هیدروکربنات کلسیم و منیزیم و گچ موجود باشد.

تغییرات سختی آب

بر حسب آنکه آب در موقع نفوذ در زمین از قشرهای آهکی و منیزیمی و گچی گذشته و یا نگذشته باشد سختی آب کم یا زیاد می‌شود. آبهای نواحی آهکی سختی زیادتری تا آبهای نواحی گرانیتی و یا شنی دارند. سختی آب در عرض سال هم ممکن است تغییر نماید. معمولا سختی آبها در فصل باران کم و در فصل خشکی زیاد می‌شود.

فواید آب سخت
آب سخت برای انسان مضر نیست بلکه مفید است و معمولا شکستگی استخوانهای آنهایی که آب سخت می‌آشامند زودتر بهبودی حاصل می‌کند و بیماری راشیتیست کمتر در این اشخاص دیده می‌شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

شهر تهران دارای هفت تصفیه خانه فاضلاب در حال بهره برداری و یک تصفیه خانه خارج از مدار است که مشخصات کلی آنها به شرح زیر می باشد:

تصفیه خانه صاحبقرانیه

تصفیه خانه صاحبقرانیه قدیمی ترین تصفیه خانه فاضلاب ایران در انتهای خیابان پاسداران ،خیابان اقدسیه، خیابان گلستان جنوبی واقع است .

مطالعه و عملیات اجرایی آن از اواخر دهه 1320 شروع و در سال 1334 به بهره برداری رسیده است .

نام شرکت طراح
   
شرکت ایبک IBEK COMPANY

نام شرکت مجری

شرکت هیدرولیک
تاریخ اجرای طرح
1332
تاریخ شروع بهره برداری
   
1334   

جمعیت تحت پوشش(طراحی)

2000    نفر
دبی متوسط ورودی(طراحی)
   

12 متر مکعب درساعت

طول شبکه جمع آوری   

5/3 کیلومتر
جنس لوله شبکه جمع آوری
آزبست سیمان
اقطار شبکه

150 تا 200 میلی متر

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آشنایی با واحدها و فرایندهای مختلف درتصفیه آب

فرآیند آشغالگیری:
در ابتدای مسیر کانال آب خام توری آشغالگیری وجود دارد. وظیفه این توری حذف مواد شناور معلق و درشت می باشد .
فرآیند پیش ته نشینی :
پیش ته نشینی با هدف کاهش کدورت اولیه و حذف مواد معلق درشت دانه قابل ته نشینی صورت می گیرد
فرآیند تهیه و تزریق مواد شیمیایی :
کلرورفریک به عنوان ماده منعقد کننده پس از آماده سازی در مخازن انحلال توسط سیستم تزریق و خطوط انتقال به کانال آب خام و زلال سازها( حسب مورد ) تزریق می گردد.آهک نیز جهت تنظیم pHو بهبود فرآیند انعقاد، به صورت شیرآهک آماده و به کانال آب خام تزریق می گردد .
فرآیند اختلاط سریع :
در این واحد ،مواد شیمیایی مورد استفاده در فرآیند تصفیه ، در زمانی بسیار کوتاه و با سرعت زیاد توسط همزن مکانیکی با آب مخلوط می شود .
فرآیند زلال سازی :
زلال سازهای تصفیه خانه ها از نوع پولساتورمی باشند (به استثناتصفیه خانه جلالیه که از نوع اکسیلاتور می باشد) در این استخرها عمل انعقاد ، لخته سازی و ته نشینی مواد صورت می گیرد .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

آشنایی با واحد ها و فرآیند های مختلف در تصفیه فاضلاب
آشغالگیر:
در این فرآیند مواد شناور در فاضلاب ورودی گرفته می شود.
دانه گیر:
اولین واحد ته نشینی جهت جداسازی مواد دانه ای از فاضلاب می باشد.

ته نشینی اولیه: در این فرآیند مواد قابل رسوب و همچنین مواد شناور از فاضلاب جدا می شود.
لجن فعال:

حوض های هوادهی آن شرایط مناسب برای فعل و انفعالات میکرو ارگانیسم های هوازی را فراهم  می کند تا این میکرو ارگانیسم مواد کلوئیدی و محلول در فاضلاب را تجزیه کرده و قسمتی را در متابولیسم خود بکار برند.
حوضچه ته نشینی:
برای ته نشینی مایع مخلوط فاضلاب پس از حوض های هوادهی وارد حوض ته نشینی شده، لجن ته نشینی در این حوضچه ها توسط لجن روب مکانیکی با پارو و زنجیر به محفظه تجمع لجن هدایت می شود.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

صنعت آبكاري یکی از صنايع پايه براي رسيدن به توسعه صنعتي است زيرا به كمك اين صنعت مي توان قطعاتي را با عمر مفيد بالا، ارزان و سبك توليد كرد. آبكاري به مجموعه فرآيندهايي گفته مي شود كه تحت آن سطح قطعات فلزي و در بعضي مواقع غيرفلزي با لايه هايي از فلز يا غيرفلز جهت دستيابي به سطوح مناسب پوشش داده شود.در اثر فرآيند آبكاري در صنايع، صرفه جويي اقتصادي در ساخت قطعات و كالاها ايجاد مي شود. آبكاري قطعات باعث افزايش عمر مفيد، بهداشت و زيبايي، تغيير كاربردي اشياء و در نهايت كاهش قيمت تمام شده مي شود.

به عنوان مثال در هر خودرو بيش از 3400 قطعه آبكاري مي شود تا از اين طريق وزن قطعات به كار رفته در آن كم شود.پيش بيني مي شود تا سال 2020 ميلادي مصرف قطعات آلومينيومي و پلاستيكي در خودرو افزايش چشمگير پيدا كند. اين قطعات اگر چه استحكام بالايي ندارند اما به كمك آبكاري اين خاصيت را پيدا مي كنند.

اما متاسفانه علیرغم فواید چشمگیر صنعت آبکاری درتوسعه صنایع ، فعالیت این واحدها درداخل شهرها مخاطرات زیست محیطی وبهداشتی فراوانی را بهمراه دارد.

این واحدها بصورت مستقل به شکل کارگاههای کوچک وخصوصی یابه عنوان بخشی از  کارخانه های بزرگتر فعالیت دارند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب