مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سابقا استفاده از کربن فعال تنها محدود به تصفیه آبهای آشامیدنی بود. طی دو دهه اخیر به تواناییها و پتانسیلهای این ماده جاذب به منظور استفاده در صنعت تصفیه فاضلاب توجه شده است. در سال 1974 آژانش حفاظت  محیط زیست آمریکا 154 ترکیب آلی را در آب های آشامیدنی به عنوان آلاینده معرفی نمود . تشخیص این ترکیبات توام با تعداد بسیار زیادی از آلاینده های غیر آلی مسئله مهمی است که مورد توجه این آژانس قرار گرفته است.

امروزه هنوز دستیابی به روشهای اقتصادی تصفیه آب و فاضلاب یکی از بحثهای مهم در بین متخصصین این امر می باشد. همچنانکه قبلا به آن اشاره شد استفاده از کربن فعال طی دهه اخیر در صنعت تصفیه فاضلاب مورد توجه قرار گرفته است. جذب رنج وسیعی از آلاینده ها با استفاده از کربن فعال گرانولی(GAC ) با موفقیت انجام شده است.با این وجود استفاده از GAC معمولا با مسائل از قبیل هزینه های سرمایه گزاری و بهره برداری همراه است(Wang et al., 2005).

در صنعت آب فرآیند جذب سطحی به انتقال جرم از یک فاز مایع به یک فاز جامد اطلاق می شود. در این فرآیند ماده جذب شونده (adsorbate) ماده ای است که در حد فاصل فاز جامد و مایع از فاز مایع حذف می شود. و ماده جاذب (adsorbent) می تواند یک فاز جامد، گاز یا مایع باشد که ماده جذب شونده را در خود تجمع می دهد.


هر چند جذب سطحی برای فرآیند شناور سازی (flotation) که گاز و مایع در مجاورت هم قرار می گیرد هم می تواند بکار رود اما هدف این فرایند در صنعت آب جذب سطحی در تماس فاز جامد- مایع است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

از اوایل سالهای ۱۹۰۰ (۱۲۷۹هـ.ش) كه تنها ۱۰% جمعیت جهان را ساكنان شهرها تشكیل می داده اند تا سال ۲۰۰۰ (۱۳۷۹هـ.ش) كه جمعیت شهری به حدود ۵۰% افزایش یافته است.

ملاحظه می گردد كه همپای رشد جمعیت و استقرار آن در مناطق شهری، بتدریج فرصت ها و تهدیدهای خاصی در اینگونه مراكز جمعیتی شكل گرفته است.

هرچه بر جمعیت شهرها افزوده شده است اداره آنها نیز نیازمند برنامه ریزی های پیچیده تر و انجام اقدامات گسترده و كارآمدتر بوده است. ازجمله معضلاتی كه از دیرباز در گذر عبور از بافت سنتی شهرنشینی به شهرنشینی مدرن بوجود آمده است، این است كه مظاهر تجدد و تمدن فرصت رشد متوازن و یكسان را برای شهروندان و متقاضیان اسكان در اماكن پرجمعیت به وجود نیاورده است.

بنابراین تبعات نامأنوس و ناهنجار بسیاری كه یكی از آنها پدیده ایجاد و رشد حاشیه نشینی شهری است بروز پیدا كرده است.

هویت اجتماعات حاشیه نشین شهری بدلیل ترك ماوای قبلی خود و حضور در محلی جدید هویتی متغیر و باتنوع عمدتاً قومیتی توأم است.

دلبستگی ها نیز ریشه ای عمیق نداشته، لذا در مواجهه با مشكلات احساس مشاركت بنیادی برای حل معضلات بروز پیدا نمی كند و غالباً اصرار بر حل سریع مشكل خود و خواستن یك سویه می باشد.

بنابراین وجود حاشیه نشینی شهری پتانسیل لازم برای ایجاد ناآرامی های جمعیتی را دارد. طبعاً با افزایش روند رشد جمعیت شهری به حدود ۶۵% در افق سال ۲۰۲۵(۱۴۰۴هـ.ش) كه جمعیتی بالغ بر ۵/۵میلیارد نفر شهرنشین را در سطح جهان تشكیل خواهد داد تداوم و توسعه چالش های حاشیه نشینی درصورت عدم چاره جویی جهانی و منطقه ای به عنوان یك معضل جدی و مخرب و با پیامدهای غیرقابل انكار بروز خواهد كرد.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

هشدار نسبت به سرطان زایی جدی گاز رادون

سازمان جهانی بهداشت در گزارش جدیدی نسبت به خاصیت سرطان زایی گاز رادون كه ممكن است نامحسوس باشد، هشدار داد.

رادون یك گاز رادیواكتیو و بی اثر شیمیایی است كه به طور طبیعی بوجود می آید.

این گاز هیچ بو، رنگ و طعمی ندارد. رادون از تجزیه رادیو اكتیو طبیعی اورانیوم تولید می شود كه در سنگها و خاك یافت می شود. گاز رادون در آب هم یافت می شود.

رادون به سادگی از زمین وارد هوا می شود كه در آنجا در میان فرآورده های تخریبی فرار موسوم به بازمانده های رادون متلاشی می شود. بازمانده های رادون در حین تجزیه، ذرات رادیواكتیو آنها منتشر می كنند و به بخارات، غبار و سایر ذرات در هوا ملحق می شوند.

وقتی نفس می كشیم ، پس مانده های رادون روی سلولهای جدا مجاری تنفسی قرار می گیرند كه در اینجا ذرات آلفا می توانند به مولكول وراثتی DNA آسیب برسانند و احتمالا سبب بروز سرطان ریه می شوند.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

سيستم هاي تصفيه آب

1-1-تصفيه عمومي: عمده منبع آب مورد استفاده در بخش خانگي، آب استحصالي از چاههاي عميق و نيز آب رودخانه ها مي باشند. اين آب در تصفيه خانه هاي برزگ صنعتي طي مراحلي آماده شرب گرديده به سيستم توزيع آب تزريق مي گردند. اين آب از لحاظ شكل ظاهري(رنگ، بو، طعم، شفافيت)، خواص شيميايي(سختي، TDS، ...) بايد در محدوده قابل قبولي قرار گيرد. طبق استاندارد ايران (موسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران شماره 1053، ويژگي هاي آب آشاميدني) به شرح زير است:

 

جدول 1-1: مشخصات فيزيكي آب

 

جدول 2-1: حدود مجاز مواد شيميايي

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

Sewerage Network

این نرم افزار بوسیله زبان قدرتمند Visual Basic  پیاده سازی شده واصولا جهت طراحی وانجام محاسبات هیدرولیکی شبکه های جمع آوری فاضلاب شهری مورد استفاده قرار می گیرد و از نظر وسعت وجمعیت شهر فاقد محدودیت است که این موضوع بصورت عدم محدودیت در تعداد خطوط اطلاعات ورودی جلوه گر می شود

اطلاعات ورودی این نرم افزار از یک فایل متنی خوانده می شود که می تواند به صورت دستی و یا به کمک  نرم افزارSewerage Utility  تهیه شود. 
اطلاعات خروجی این نرم افزار به دو صورت می تواند ارائه شود:
1. به صورت یک فایل متنی
2.  به صورت جداول در محیط Microsoft Word
 برنامه قادر میباشد بعد از انجام محاسبات هیدرولیکی، طولانی ترین مسیر را شناسایی و نیز شاخه ها و زیرشاخه های مربوطه را شناسایی و شماره   گذاری کرده و پروفیل طولی مربوط به هر مسیر را در نرم افزار Auto Cad 2000 به طور اتوماتیک تنظیم کند.برنامه قادر میباشد بعد از انجام محاسبات هیدرولیکی، طولانی ترین مسیر را شناسایی و نیز شاخه ها و زیرشاخه های مربوطه را شناسایی و شماره گذاری کرده و پروفیل طولی مربوط به هر مسیر را در نرم افزار  Auto Cad 2000  به طور اتوماتیک تنظیم کند.
 
قابلیتهای Sewerage Network در انجام محاسبات هیدرولیکی:

در این برنامه، ورود اطلاعات در چهار بخش جداگانه و به شرح زیر صورت می پذیرد، هر یک از اطلاعات ورودی به ترتیبی که عنوان خواهد شد در زمره قابلیت های برنامه محسوب می گردند ( هر چند ورود اطلاعات بخش سوم در غالب نرم افزارهای طراحی شبکه های جمع آوری فاضلاب شهری از ساختار تقریبا یکسانی پیروی می نمایند).

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

کشور هندوستان در دوره داریوش از کشورهای امپراطوری ایران بود، ولی سلاطین محلی داشت. داریوش فقط بر منطقه ی سند و پنجاب حکومت داشت و در این منطقه در مدتی کوتاه، دوبار قحطی شد و در فصل تابستان که فصل «برسات» یعنی فصل باران، باران نبارید، در حالی که رودهای پر آب که از کوه های شمال هندوستان سرچشمه می گرفت در کشور جاری بود و به سوی دریا می رفت.
داریوش تصمیم گرفت که برای مبارزه با قحطی در هندوستان مبادرت به یک اقدام اساسی کند و یک آب شناس برجسته به نام «استیلاکس» را که در سازمان آب ایران کار می کرد و از لحاظ نژادی یونانی بود، با یک هیئت به هندوستان فرستاد تا اینکه رود بزرگ سند را مورد معاینه قرار بدهد و گزارشی تهیه نماید مشعر بر اینکه در چه قسمت ها از آن رود بزرگ و پرآب می توان سد ساخت.
یکی از قسمت های جالب توجه و شگفت آور گزارشی که راجع به رودخانه سند، از طرف استیلاکس به داریوش تقدیم شد این می باشد که استیلاکس مواضع رودخانه سند را در طول آن رودخانه از روی نصف النهار بابل اندازه گیری کرده است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موقعیت جغرافیایی و حوزه آبگیری

تصفیه خانه آب شماره يك در جنوب غربی مشهد در کوی آب و برق واقع و در خرداد ماه سال 1370 به بهره برداری رسیده است. ظرفیت اسمی تصفیه خانه 96.000 مترمکعب در شبانه روز است که از سد کارده در فاصله 40 کیلومتری شمال شرقي مشهد آبگيري مي نمايد . آب سد به صورت ثقلي با استفاده از لوله های 800 ميليمتري چدن داکتیل به طول 46 كيلومتر به تصفيه خانه انتقال مي يابد .
   

فرآیند تصفیه آب

در اين تصفيه خانه از سيستم پلساتور جهت تصفيه آب استفاده شده و شامل مراحل زير مي باشد:

  ● کلر زنی مقدماتی در بندهای انحرافی سد كارده .
  ● کلرزنی ابتدائی در ورودی تصفیه خانه .
  ● افزودن مواد شیمیائی و اختلاط سریع .
  ● اختلاط آرام ، انعقاد و ته نشینی در پلساتورها .
  ● فیلتراسیون .
  ● کلرزنی انتهائی .
   
مراحل شش گانه فرآیند تصفیه آب به وسيله دستگاههای کنترل و اندازه گیری بصورت نیمه اتوماتیک راهبري مي گردد واطلاعات آنها پس از انتقال به اتاق کنترل به صورتهاي مختلف زیر نمایش داده مي شوند .

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

موقعیت جغرافیایی و حوره آبگیری

تصفیه­ خانه آب شماره 2 آب مشهد در جنوب شهر مشهد و در کیلومتر 8 جاده قدیم مشهد نیشابور و به فاصله 3 کیلومتری از جاده و در مجاورت بند انحرافی طرق و کارخانه لوله­سازی قرار دارد ظرفیت اسمی تصفیه­ خانه 96000 مترمکعب در شبانه­ روز معادل 4000مترمکعب درساعت است .آب مورد نیاز از سد طرق در جنوب غربی مشهد و در فاصله حدوداً 10 کیلومتری تصفیه­ خانه تأمین می­گردد . آب به­ صورت ثقلی و در مسیر رودخانه به بند انحرافی طرق می­رسد و از آنجا به تصفیه­ خانه پمپاژ می­شود .
1-1 :بند انحرافی طرق :
بند انحرافی که از نوع بتنی می­باشد وظیفه آن کنترل آب و انتقال آن به مسیرهای کانال­های آبگیری کشاورزان و آبگیری مصارف شرب وتقسیم  به میزان مورد درخواست می­باشد تاسیسات بندانحرافی شامل : تعدادی دریچه برقی و کانال بتنی جهت هدایت آب به مسیرهای مورد نظراست .یک کانال  به منظور بای­پاس و تخلیه کامل آب بند انحرافی و یا زمانی­که سیلاب شدید است به منظورجلوگیری از  ته­نشین شدن گل و لای داخل بند باز و بست می­شود . دریچه بعدی مخصوص تنظیم آب ارسالی به سمت کانال آبگیری کشاورزان که در آن مدول تنظیم نصب است می­باشد ویک  دریچه مخصوص تنظیم آب ارسالی به سمت خط مکش ایستگاه پمپاژ و انتقال به تصفیه­ خانه می­باشد

مرجع تخصصی آب و فاضلاب