مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تعیین خصوصیات زئولیت کلینوپتی لولایت منطقه سمنان در حذف نیتروژن آمونیاکی ازپساب
علیرضا رحمانی - عضو هیات علمی گروه بهداشت محیط- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی هم
امیرحسین محوی - عضو هیات علمی گروه مهندسی بهداشت محیط- دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم
علیرضا مصداقی نیا (شناسه پژوهشگر - Researcher ID: ۱۹۳۵)
گروه مهندسی بهداشت محیط - دانشکده بهداشت- دانشگاه علوم پزشکی تهران
چکیده مقاله:
نیتروژن بشکل یون آمونیوم از جمله ترکیبات موجود در فاضلاب و پسابهای صنعتی مختلف می باشد. آزاد شدن این مواد در محیط مشکلات پیچیده ای را ایجاد می نماید که لزوم تصفیه و حذف آن را ضروری می سازد. استفاده از فرآیند تبادل یون با بکارگیری زئولیت طبیعی کلینوپتی لولایت از جمله روشهای مطرح در حذف این ماده می باشد. در این تحقیق که یک مطالعه کاربردی است خصوصیات زئولیت کلینوپتی لولایت منطقه سمنان با هدف حذف آمونیوم از پساب تعیین گردید. نمونه های مورد تحقیق از معادن سمنان جمع آوری و پس از آسیاب نمودن بکمک الک های استاندارد در مش های 20 و 30 و 40 دانه بندی شدند. بمنظور حالت دادن به زئولیت نمونه ها ابتدا در محلول سولفات آمونیوم و در ادامه در محلول کلرور سدیم قرار داده شد. نتایج حاصله از آزمونهای ناپیوسته بر روی نمونه های حالت داده شده ظرفیت تبادل یون را برای ذرات با مش 20 ، 30 و 40 بطور متوسط بین 6/65 تا 16 میلی گرم آمونیوم در گرم وزن زئولیت نشان میدهد. در بررسی الگوی جذب نیز مشخص گردید که تمایل تبادل نمونه با کاتیون آمونیوم از ایزوترم فرندلیخ پیروی می نماید. در آزمونهای انتخاب پذیری زئولیت کلینوپتی لولایت برای کاتیونها تمایل جذب این ماده نیزبه ترتیب برای کاتیونهای پتاسیم- آمونیوم- سدیم-کلسیم و منیزیم بدست آمد.در آزمونهای پیوسته برای دانه بندی های انتخاب شده ظرفیت تبادل کل و تا نقطه شکست زئولیت برای آمونیوم به ترتیب 16/31 تا 19/5 و 7/61 تا 11/23 میلی گرم در گرم وزن زئولیت بدست آمد. نتایج حاصل از احیای شیمیایی ستون اشباع با استفاده از محلول کلرور سدیم نیز راندمان بین 95 تا 98 درصد را نشان میدهد. از آنجائیکه در غالب موارد تصفیه خانه های فاضلاب موجود در کشور تنها برای جداسازی مواد آلی کربناته طراحی شده اند و آمونیوم در پساب کماکان وجود دارد، بکارگیری روش تبادل یون با استفاده از زئولیت کلینوپتی لولایت می تواند با حداقل هزینه باعث حذف کامل آمونیوم از پساب گردد.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب- آمونیوم- تبادل یون- زئولیت- کلینوپتی لولایت

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله ضوابط و استانداردهای زیست محیطی استفاده مجدد از فاضلاب
محمدتقی قانعیان - گروه بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد
محمدحسن احرام پوش -
محمد فرساد -
چکیده مقاله:
توجه به استفاده مجدد از فاضلابها با دو هدف کلی تامین آب بیشتر و حفاظت محیط زیست از آلودگی، به عنوان یکی از راهکارهای اساسی رفع مشکل کمبود آب مطرح است. در برنامه ریزی پروژه های استفاده مجدد از فاضلابها، نوع مصرف، تعیین کننده میزان تصفیه مورد نیاز، کیفیت آب تولید شده و روش توزیع و کاربرد میباشد. بطور کلی فاضلابهای تصفیه شده به عنوان یکی از منابع آب غیر متعارف مطرح بوده و حتی در شرایط خشکسالی نیز یک منبع آب مطمئن میباشند. در راستای تحقق اهداف استفاده مجدد از فاضلاب ، استانداردها و رهنمودهای مختلفی بوسیله WHO، EPA و سازمان حفاظت محیط زیست ایران ارائه شده است. استانداردهای ارائه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست ایران شامل تخلیه فاضلاب به آبهای سطحی ، تخلیه به چاه جاذب و مصارف کشاورزی میباشد.بنابراین با توجه به تشدید بحران آب و امکان استفاده مجدد از این منابع بالقوه، لازم است تا استانداردهایی برای مصارف تفریحی، صنعتی، پرورش آبزیان و موارد مشابه نیزوضع گردد.
کلیدواژه‌ها:
استفاده مجدد، استاندارد، فاضلاب تصفیه شده، محیط زیست.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی عملکرد راکتور SBR در تصفیه فاضلاب کشتارگاه تحت شرایط راهبری خاص
انوشیروان محسنی - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران
حسن امینی راد - عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران - دانشکده فنی و مهندسی
عقیل صباغی - کارشناس ارشد مهندسی عمران- مهندسی محیط زیست- دانشگاه مازندران
چکیده مقاله:
در این تحقیق، عملکرد راکتور SBR در تصفیه فاضلاب کشتارگاه تحت شرایط خاص راهبری، برای اولین بار در ایران مورد بررسی قرار گرفت، در این خصوص از فاضلاب کشتارگاه بابل استفاده شد. برای انجام این مطالعه یک راکتور به حجم 27/6 لیتر از جنس نوعی پلیمر، بنام پلکسی گلاس طراحی و ساخته گردید. پارامترهای HRT و SRT فاکتورهای خاص راهبردی راکتور در نظر گرفته شدند و نسبت آنها یعنی HRT/SRT بعنوان یک معیار کنترل و فاکتور کنترل کننده فرآیند تصفیه در راکتور مورد استفاده قرار گرفت. اثر تغییرات بار هیدرولیکی بر فرآیند تصفیه با تغییر در نسبت HRT/SRT ارزیابی شد، بدین ترتیب که نسبتهای مختلفی از HRT/SRT بکار گرفته شد و نتایج مختلفی نیزحاصل گردید، مناسبترین نتیجه در نسبت 10.5/30=(HRT/SRT) بدست آمد. در این معیار کنترل 95/6 درصد از COD ورودی حذف گردید. SS موجود در پساب خروجی به 21/3 (mg/l) و SVI لجن به 147(ml/g) رسید.
کلیدواژه‌ها:
فاضلاب کشتارگاه،SRT , HRT , SBR

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله امکان سنجی کاربرد جوهر بلوط در حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع آبکاری
محمدرضا مسعودی نژاد - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی- دانشجوی دکتری محیط زیست،
منصور رضا زاده آذری - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
چکیده مقاله:
تانن از مهمترین مواد موجود در میوه درختان بلوط محسوب می شود، که در صنایعی نظیر داروسازی، جوهرسازی، چرم سازی، حفاری چاههای نفت؛ روکش چوب؛ ساخت چسب و غیره کاربرد دارد. در راستای شناخت میزان تانن و معرفی مناسب ترین شیوه استخراج، در سال 1379 روی ده گونه مهم و فراوان بلوط که از مناطق مختلف کشور جمع آوری شده بود، مطالعه گردید، بطوریکه نمونه هر گونه را از سه منطقه مختلف جمع آوری و روی میوه نیم کوب شده از هر سری نمونه برداری، 5 بار عصاره گیری و از طریق آزمون صحت و دقت تجزیه و تحلیل گردید. نتایج بدست آمده نشان می دهد که حداکثر و حداقل میانگین تانن معادل 9/7 و 3/2 درصد، به ترتیب به گونه های Belangri ، Q.Brantii ، Q.Macrantera تعلق دارد، عصاره تانن دار به همراه دو ماده کنترل کننده PH یعنی هیدروکسید کلسیم و سدیم با فاضلاب خام واحدهای مختلف از صنایع آبکاری تماس داده شد و توسط مدل آماری آنالیز واریانس دو امله با یک تکرار در هر خانه موسوم به آزمون توکی تجزیه و تحلیل گردید. نتایج نشان می دهد که راندمان حذف روی ، مس، نیکل ، کروم بدون در نظر گرفتن غلظت اولیه فلز به ترتیب (91 تا 95 درصد)،(71 تا 83/5 درصد)، (95 تا 90 درصد) و (84 تا 85 درصد) می باشد همچنین با توجه به بررسی روشهای مختلف و مقایسه درصد حذف فلزات در آنها چنین نتیجه گیری می شود که راندمان حذف از طریق بکارگیری 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم همراه با 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 82/3 درصد در مورد کلیه فلزات تاثیرات بیشتری داشته همچنین استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 82/3 درصد در مورد کلیه فلزات تاثیرات بیشتری داشته همچنین استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید سدیم همراه با 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار با میانگین 77/8 درصد در مقام دوم اهمیت و استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر عصاره تانن دار بدون استفاده از کنترل کننده های PH با میانگین 74 درصد در مقام سوم و بالاخره استفاده از 50 میلی گرم بر لیتر هیدروکسید کلسیم بدون استفاده از عصاره تانن دار با میانگین 53/2 درصد در مقام چهارم اهمیت در حذف فلزات سنگین از فاضلاب صنایع مختلف آبکاری قرار می گیرد.
کلیدواژه‌ها:
درخت بلوط- صنایع آبکاری- تصفیه فاضلاب-فلزات سنگین

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی اثرات زیست محیطی لجن فاضلاب در خاکهای کشاورزی
مجتبی یحیی آبادی - عضو هیئت علمی بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی اصفهان
چکیده مقاله:
به منظور بررسی اثرات استفاده از لجن فاضلاب و سایر مواد زائد شهری و کشاورزی بر آلودگیهای میکروبی خاک، چهار نوع کود آلی شامل لجن فاضلاب، کود حیوانی، کمپوست زباله و مخلوط کاه گندم و یونجه در آزمایشات گلخانه ای در قالب طرح های کاملاً تصادفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. بررسی تغییرات جمعیت میکروبی مخلوط کودهای فوق با خاک شامل باکتریها، قارچها و آکتینومایستها، بررسی تغییرات جمعیت کلیفرمها و شناسایی تعدادی از آنها و همچنین شناسایی انواع میکروفلور غالب در تیمارهای مختلف به روش اسلاید پنهان، از اهداف اختصاصی در تحقیق فوق بوده است. بیشترین جمعیت باکتریها و قارچها در کودهای کمپوست زباله و لجن فاضلاب و بیشترین جمعیت آکتینومایست ها در کاه گندم مشاهده شد. شمارش کیفرمها نشان داد که در هفته اول انکوباسیون، جمعیت کلیفرمها بخصوص در کود حیوانی بسیار زیاد است. در این مدت وجود بعضی از باکتریهای کلیفرم در کودهای لجن فاضلاب، حیوانی و کمپوست زباله تشخیص داده شد. همچنین در این تحقیق، تکنیک اسلاید پنهان به عنوان یکی از بهترین روشهای بررسی تنوع اکولوژیکی موجودات ذره بینی خاک معرفی شده است.
کلیدواژه‌ها:
لجن فاضلاب، حیوانی و کمپوست زباله تشخیص داده شد، همچنین در این تحقیق، تکنیک اسلاید پنهان به عنوان یکی از بهترین روشهای بررسی تنوع اکولوژیکی موجودات ذره بینی خاک معرفی شده است.

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله تثبیت تکمیلی لجن آبگیری شده تصفیه خانه فاضلاب جنوب اصفهان با استفاده از روش کمپوست هوازی با اضافه کردن مواد حجیم کننده
عبدالرحیم پرورش - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشکده بهداشت
حسین موحدیان عطار - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، دانشکده بهداشت
ادریس بذرافشان - عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی، زاهدان، دانشکده بهداشت
چکیده مقاله:
رها کردن لجن فاضلاب در محیط به دلیل داشتن مواد فساد پذیر، میکروبهای بیماریزا و تخم انگلها، به اشاعه بیماریهای عفونی و تخریب محیط زیست می انجامد. متخصصین محیط زیست لجن های فاضلاب را در شمار مواد زائد خطرناک طبقه بندی نموده اند و تثبیت آنها را قبل از دفع مورد تاکید قرار داده اند. روشها: تحقیق حاضر یک مطالعه تجربی در مقیاس عملی است که بصورت طرح نمونه انجام شده است. هدف از انجام این تحقیق کمپوست کردن هوازی لجن آبگیری شده فاضلاب بود که در فاصله زمانی آذرماه تا اسفند 1379 در محل تصفیه خانه فاضلاب جنوب اصفهان انجام پذیرفت. برای انجام تحقیق فوق لجن خروجی از واحد آبگیری با خاک اره به نسبتی معین مخلوط گردید. پارامتر درجه حرارت بصورت روزانه و پایش پارامترهایی نظیر درصد رطوبت، مواد آلی، کربن، ازت و pH بصورت هفته ای انجام پذیرفت. همچنین شاخصهای میکروبی نظیر کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی، و سالمونلا در ابتدا و پایان عملیات اندازه گیری شد. از طرفی محصول نهایی از نقطه نظر ارزش کودی و غلظت فلزات سنگین ارزیابی گردید.نتایج: پارامتر درجه حرارت پس از گذشت حدود 10 الی 15 روز در تمامی پایلوتها به بیش از 55 درجه سانتیگراد رسید و برای حداقل 15 روز در این شرایط باقی ماند. همچنین با افزایش درجه حرارت پارامترهای رطوبت، درصد مواد آلی، کربن، ازت و نسبت C/N سیر نزولی را طی نمودند. بیشترین درصد کاهش موادآلی، رطوبت و شاخص های میکروبی در طی فاز ترموفیلیک مشاهده گردید. مقادیر باکتریهای کلیفرم کل و مدفوعی و نیز سالمونلا در پایان عملیات به حد استاندارد کلاس A سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا(U.S.EPA) رسید.بحث: نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که فرآیند کمپوست هوازی به منظور تثبیت لجن آبگیری شده یک روش قابل اعتماد و از نظر بهره برداری ساده بوده و از قابلیت انعطاف پذیری بالایی نیز برخوردار می باشد. بوی منتشره در حین عملیات بسیار کم و ناچیز بوده و کمپوست نهایی بویی شبیه بوی خاک داشت. از طرفی کاهش درصد مواد آلی به میزان قابل ملاحظه ای تثبیت تکمیلی آنرا مشخص میساخت. کیفیت میکروبی کمپوست تولیدی با توجه به مقررات ارائه شده توسط U.S.EPA در کلاس A مقررات پاتوژن و معیار PFRP این سازمان قرار دارد که کاربرد آنرا برای مصارف مختلف امکان پذیر میسازد.
کلیدواژه‌ها:
تثبیت - لجن فاضلاب - کمپوست هوازی- اصفهان

مرجع تخصصی آب و فاضلاب

مقاله بررسی وضعیت تثبیت و قابلیت استفاده مجدد لجن تصفیه خانه های موضعی فاضلاب تهران
مهدی فرزادکیا - استادیار گروه بهداشت محیط دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی همدان
چکیده مقاله:
امروزه مدیریت لجن مشتمل بر روشهای تصفیه، دفع بهداشتی یا استفاده مجدد از لجنهای فاضلاب از اصول کلی تصفیه فاضلابهای شهری قلمداد می شود. مجموعه این اقدامات علاوه بر مزایای بهداشتی در جلوگیری از بروز آلودگیهای زیست محیطی دارای سودمندیهای اقتصادی ویژه ای چون احیا بافت خاکها و استفاده از آب و خصوصیات کودی لجن نیز می باشد. بررسیهای انجام شده بر روی تعدادی از تصفیه خانه های موضعی تهران نشان داد که لجنهای دفعی این تصفیه خانه ها عمدتاً لجنهای خام و تثبیت نشده هستند که کیفیت میکروبی آنها در کلاس B استاندارد میکربی USEPA قرار می گیرد. براین اساس استانداردهای USEPA این لجنها قابلیت احیای خاکهای نامرغوب و استفاده در اراضی جنگلی را داشته اما به لحاظ کیفیت میکروبی نامطلوب به هیچوجه قابلیت استفاده در اراضی کشاورزی و سبزیکاری را ندارند. در صورتیکه استفاده از این لجنها بعنوان کود مورد توجه قرار گیرد بایستی از فرآیندهای تثبیت لجن نظیر کمپوست با توده های هوادهی ثابت بمنظور ارتقاء کیفیت این لجنها استفاده نمود. نکته حائز اهمیت این است که متاسفانه در حال حاضر هیچگونه استاندارد زیست محیطی و برنامه پایش منظمی در خصوص کنترل کیفیت لجنهای خروجی از تصفیه خانه های فاضلاب در کشور وجود ندارد که این مسئله عملاً کنترلهای قانونی سازمانهای ذیربط بر نحوه دفع یا استفاده مجدد از لجنها را غیر ممکن ساخته است.
کلیدواژه‌ها:
تصفیه فاضلاب شهری- تثبیت لجن- دفع و استفاده مجدد لجن

مرجع تخصصی آب و فاضلاب